การเลือกสถานที่ให้เหมาะสมกับลักษณะเป้าหมายและวัตถุประสงค์ของการสร้างฟาร์ม

19

ปัจจุบันฟาร์มเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำมีบทบาทสำคัญมากขึ้นเป็นลำดับ เนื่องจากสามารถทดแทนส่วนที่สูญเสียทรัพยากรสัตว์น้ำจากธรรมชาติ มีความสำคัญมากต่อโภชนาการและเศรษฐกิจของประเทศ เนื่องจากปัจจุบันรายได้หลักจากการส่งสินค้าสัตว์น้ำ มาจากฟาร์มเพาะเลี้ยงฯมากกว่าจากการจับจากธรรมชาติ จึงมีความสำคัญต่อการสร้างอาชีพและรายได้ อนึ่งการสร้างฟาร์มเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำ ต้องคำนึงถึงข้อมูลเกี่ยวกับหลักการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำที่กล่าวไว้ในบทต้น ๆ และมีปัจจัยหลายอย่างที่ต้องพิจารณาคำนึงถึง อันได้แก่

การเลือกสถานที่ต้องเลือกให้เหมาะสมกับลักษณะเป้าหมายและวัตถุประสงค์ของการสร้างฟาร์ม หากคัดเลือกพื้นที่ได้เหมาะสมแล้ว การจัดการ การดูแลรักษาจะง่ายขึ้น และจะประสบผลสำเร็จได้ไม่ยาก ปัจจัยต่าง ๆ ที่ต้องพิจารณา เช่น สภาพพื้นที่ ควรมีลักษณะภูมิประเทศที่มีเชิงลาดกว้าง เมื่อสร้างบ่อก็สามารถที่จะนำน้ำมาใช้และระบายน้ำทิ้งได้โดยไม่จำเป็นต้องใช้เครื่องสูบน้ำ พื้นที่ดังกล่าวที่เป็นที่ราบ ทุ่งนา มี ลำคลองชลประทานใหญ่และคลองซอยส่งน้ำ มีอยู่เป็นจำนวนมากในเขตชลประทาน บริเวณท้ายอ่างเก็บน้ำ เช่น อ่างเก็บน้ำเขื่อนอุบลรัตน์ อ่างเก็บน้ำอูน และอ่างเก็บน้ำที่สร้างขึ้นเพื่อชลประทาน

สภาพพื้นที่ลำดับรองลงมาที่สมควรพิจารณาเลือก ได้แก่ บริเวณพื้นที่อยู่ใกล้แหล่งน้ำ เช่น แม่น้ำ ลำคลอง หนอง บึง ซึ่งสามารถจะสูบน้ำขึ้นมาใช้ได้สม่ำเสมอตลอดปี และไม่มีปัญหาเรื่องน้ำท่วม พื้นที่ในเขตเกษตรน้ำฝนในภูมิภาคนี้ ซึ่งมีอยู่จำนวนมากก็สามารถจะเลือกเป็นที่ขุดบ่อเลี้ยงปลาได้ โดยพิจารณาในพื้นที่เอียงลาด เมื่อมีฝนตกลงมาน้ำฝนก็จะไหลบ่าจากที่สูงบริเวณรับน้ำ ลงมาข้างล่าง ส่วนขนาดของบ่อนั้นขึ้นอยู่กับแหล่งน้ำฝนและปริมาณน้ำฝนที่ตกลงมา โดยปกติเนื้อที่แหล่งรับน้ำฝน 5 – 10 ไร่ จะรับน้ำฝนได้เพียงพอสำหรับขุดบ่อเลี้ยงปลาขนาด 1 ไร่ ซึ่งจะมีน้ำเลี้ยงปลาในช่วงฤดูฝนระยะเวลาประมาณ 4 – 6 เดือน และหากพื้นที่รับน้ำมีลักษณะเป็นป่าไม้ ซึ่งสามารถดูดซับน้ำฝนตกลงมาได้มาก ขนาดของบ่อปลาก็ต้องปรับตามความเหมาะสม

การคมนาคม จำเป็นต้องมีถนนหรือแม่น้ำลำคลองเข้าออกฟาร์ม เพื่อลำเลียงปัจจัยการผลิตและผลผลิตเวลาจับจำหน่ายด้านสาธารณูปโภคและการสาธารณสุข ไฟฟ้า น้ำประปา สุขอนามัย มีส่วนช่วยให้การดำเนินงานฟาร์มมีประสิทธิภาพมากขึ้น เครื่องจักร เครื่องสูบน้ำ จำเป็นต้องใช้ไฟฟ้าและน้ำมันเชื้อเพลิงด้านสังคมความปลอดภัยในชีวิตและทรัพย์สิน ตลอดจนแรงงานสามารถหาได้ง่าย ความปลอดภัยจากการป้องกันการสูญเสีย เนื่องจากการลักขโมยผลผลิต ก็เป็นสิ่งที่ต้องป้องกันในฟาร์มสัตว์น้ำสามารถจัดหาแหล่งอาหารสัตว์น้ำได้ไม่ลำบากมากเกินไป